Książka w jasny i przystępny sposób przedstawia kompletną procedurę opracowywania i wdrażania programu ochrony środowiska w gminie: od etapu wstępnego – określenia uczestników realizacji programu i ich roli, aż do oceny jego wykonania. Autorzy koncentrują się głównie na aspektach praktycznych toku postępowania przy opracowywaniu i wdrażaniu programu, dlatego podają dużą liczbę przykładów dotyczących realizacji poszczególnych elementów programu i procedur zaczerpniętych z własnej praktyki. Treść merytoryczną uzupełniają wzory formularzy, które ułatwią pracę przygotowującym program i nadzorującym jego realizację.
Poradnik ten adresowany jest do wszystkich osób, które zajmują się praktycznym przygotowaniem i wdrażaniem programu ochrony środowiska w gminie, a zwłaszcza do urzędników i przedstawicieli władz gminnych. Pokazuje pracownikom administracji, jak własnymi siłami gminy, przy współpracy ze społecznością lokalną, można przygotować dobry, funkcjonalny program, dostosowany do lokalnych warunków.
Arnold Bernaciak
· doktor nauk ekonomicznych (Akademia Ekonomiczna w Poznaniu), magister biologii (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
· adiunkt w Katedrze Ekonomiki Przestrzennej i Środowiskowej Akademii Ekonomicznej w Poznaniu
· wykładowca Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Akademii Rolniczej w Poznaniu
· specjalista w dziedzinie ekonomiki środowiskowej i zarządzania środowiskowego
· autor licznych artykułów z zakresu problemów środowiskowych przedsiębiorstw i jednostek samorządowych
· autor książek „Przedsiębiorstwo wobec wymagań ochrony środowiska”, „Ochrona środowiska w praktyce. Aspekty ekonomiczno-prawne” oraz współautor podręcznika „Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska”
· konsultant wielu jednostek samorządowych i administracji rządowej w zakresie zarządzania środowiskowego
· członek Polskiego Stowarzyszenia Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
Marcin Spychała
· doktor nauk rolniczych w zakresie kształtowania środowiska (Akademia Rolnicza im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu), magister biologii (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza)
· adiunkt w Katedrze Budownictwa Wodnego Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, na Wydziale Melioracji i Inżynierii Środowiska
· specjalista w dziedzinie inżynierii i ochrony środowiska
· autor kilkunastu publikacji z zakresu technologii oczyszczania ścieków, urządzeń oczyszczania ścieków, gospodarki osadami ściekowymi i analizy techniczno-ekonomicznej systemów oczyszczania ścieków
· autor i współautor programów ochrony środowiska oraz szkoleń dotyczących programów ochrony środowiska, konsultant jednostek samorządowych i administracji rządowej w zakresie ochrony i kształtowania środowiska
„Programowanie ochrony środowiska w gminie”
w opinii recenzentów
„The topic of the book is very relevant, not only because environmental protection is becoming more and more important as a result of e.g. increasing awareness of its importance for the quality of life now and in the future, but also because there is little practical experience in this field on the local level in Poland. This book fills a gap, as there are not many practical, well written, guides on the market which are relatively easily to understand. Very valuable is the clear description of the steps to be taken in environmental planning and the threats of making mistakes!
The book seems to be very useful for theorists and, in particular, practioners of planning and implementation of local and municipal environmental protection programmes”.
[Temat książki jest bardzo istotny nie tylko ze względu na rosnącą rolę ochrony środowiska jako np. efekt wzrastającej świadomości jej znaczenia dla jakości życia obecnie i w przyszłości, ale również z powodu małej ilości doświadczeń praktycznych na poziomie lokalnym w Polsce. Książka wypełnia lukę, jako że nie istnieje na rynku wiele praktycznych, dobrze napisanych przewodników, które byłyby odpowiedni łatwe w odbiorze. Bardzo cenny jest jasny opis kolejnych kroków w planowaniu środowiskowym i wskazanie najczęściej pojawiających się błędów i sposobów ich uniknięcia.
Książka wydaje się być bardzo przydatna dla teoretyków, ale także zwłaszcza dla osób zajmujących się praktycznie planowaniem i wdrażaniem programów ochrony środowiska.]
Prof. UO dr Joost Platje
Katedra Geografii Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej
Wydział Ekonomiczny
Uniwersytet Opolski
„Z uwagi na fakt, że na władzach wykonawczych gminy spoczywa dziś obowiązek sporządzania (…) programów, książka oddana do rąk ich mieszkańców, a w szczególności pracowników gminy, zasługuje na uznanie i szczególną promocję. Stanowi bowiem doskonały podręcznik dla wszystkich osób, które zajmują się praktycznym przygotowaniem i wdrażaniem programu ochrony środowiska w gminie; informuje ich również o konkretnych procedurach postępowania, zasadach monitorowania przepisów prawnych, prowadzenia dokumentacji i inwentaryzacji przyrodniczej, wyróżniania obszarów strategicznych, a także dokonywania oceny realizacji programu. Można założyć a priori, że przyczyni się ona niewątpliwie do znacznych oszczędności (z reguły skromnych) budżetów gminnych przeznaczonych na to obligatoryjne zadanie”.
Prof dr hab. Stanisław Wika
Katedra Geobotaniki i Ochrony Przyrody
Wydział Biologii i Ochrony Środowiska
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Spis treści
– czyli co, gdzie, kiedy
|
Wprowadzenie – czyli krótki przewodnik po książce |
|
|
Zarys treści: cel opracowania podręcznika; objaśnienie proponowanej metodyki sporządzania gminnych programów ochrony środowiska; sposób korzystania z książki. |
|
1. |
Program ochrony środowiska – czyli: myśl globalnie – działaj lokalnie |
|
|
Zarys treści: czym jest i jakimi cechami charakteryzuje się program ochrony środowiska; formalnoprawne podstawy jego przygotowania; elementy, które powinny się znaleźć w opracowanym dokumencie; efekty, jakich można się spodziewać po wdrożeniu programu. |
|
2. |
Wstępne porozumienie – czyli kto to zrobi |
|
|
Zarys treści: od czego należy zacząć opracowywanie programu ochrony środowiska; osoby i instytucje, które powinny w tym procesie uczestniczyć. |
|
3. |
Polityka środowiskowa – czyli o co nam chodzi |
|
|
Zarys treści: czym jest polityka środowiskowa i dlaczego, mimo swej dość ogólnej formy, jest tak ważna dla skutecznego przygotowania, wdrożenia i realizacji programu ochrony środowiska. |
|
4. |
Diagnoza – czyli gdzie jesteśmy |
|
|
Zarys treści: diagnoza i jej znaczenie dla programowania ochrony środowiska w gminie; obszary, które winny być poddane diagnozie w procesie tworzenia programu ochrony środowiska; najważniejsze narzędzia diagnozy uwarunkowań środowiskowych gminy. |
|
5. |
Inwentaryzacja – czyli sprawdźmy, co posiadamy |
|
|
Zarys treści: rola inwentaryzacji przyrodniczej w programowaniu ochrony środowiska; szczegółowe wymogi inwentaryzowania walorów i zasobów gminy; zakres inwentaryzacji i niebezpieczeństwa czyhające na jej autorów i zleceniodawców. |
|
6. |
Wymagania prawne – czyli ramy działania zostały określone |
|
|
Zarys treści: funkcje prawa środowiskowego; podstawowe wymagania prawne w zakresie środowiskowej działalności gmin; monitorowanie zmian w przepisach prawa. |
|
7. |
Wizja – czyli dokąd zmierzamy |
|
|
Zarys treści: wizja i jej znaczenie dla planowania strategicznego; sposób opracowania wizji i potencjalne niebezpieczeństwa. |
|
8. |
Obszary strategiczne – czyli nasze domeny |
|
|
Zarys treści: omówienie pojęcia obszarów strategicznych; relacje pomiędzy obszarami strategicznymi a celami i zadaniami środowiskowymi; obszary strategiczne programu ochrony środowiska. |
|
9. |
Cele i zadania środowiskowe – czyli działamy |
|
|
Zarys treści: charakterystyka celów i zadań środowiskowych, dokładne rozróżnienie pomiędzy nimi; uwarunkowania, które wpływają na ustalanie celów; różne rodzaje zadań i harmonogramy ich realizacji. |
|
10. |
Dokumentacja programu – czyli zapisz, co chcesz zrobić |
|
|
Zarys treści: właściwe prowadzenie dokumentacji; rodzaje dokumentów związanych z programem oraz metody odpowiedniego ich przygotowania i nadzorowania. |
|
11. |
Wdrożenie i realizacja – czyli zrób to, co zapisałeś |
|
|
Zarys treści: najważniejsze uwarunkowania realizacji programu; rola koordynatora i sens opracowywania struktury organizacyjnej; znaczenie szkoleń oraz waga odpowiednio zorganizowanego przepływu informacji; podejmowanie działań z zakresu promocji i publicity. |
|
12. |
Ocena realizacji – czyli co z tego wynika |
|
|
Zarys treści: zasady monitorowania i oceny realizacji programu; najważniejsze instrumenty w tym zakresie i metody ich stosowania. |
|
|
Zamiast zakończenia – czyli dowiedz się więcej |
|
|
Zarys treści: krótkie podsumowanie wiadomości zawartych w podręczniku; książki, czasopisma i strony internetowe, z których można zaczerpnąć dodatkową wiedzę; spisy tabel, rycin i przykładów oraz tłumaczenie łacińskich sentencji. |
|
|
Spisy rzeczy – czyli co i gdzie można znaleźć |
|
|
Załączniki |
|
|
Załącznik I – Przegląd środowiskowy gminy |
|
|
Załącznik II – Identyfikacja aspektów środowiskowych |
|
|
Opinie recenzentów o książce |
|